قرص کپتاگون چیست؟ و چرا داعش کپتاگون مصرف می کند؟

قرص کپتاگون نامی است که این روزها زیاد به گوش می‌خورد؛ یک ماده محرک و مخدر خطرناک که از مرزهای پزشکی فراتر رفته و به یک معضل اجتماعی، امنیتی و بهداشتی بزرگ در خاورمیانه، به‌ویژه ایران و سوریه، تبدیل شده است. این ماده سابقاً به عنوان یک دارو شناخته می‌شد. در این مقاله به طور کامل به بررسی ماهیت، طریقه مصرف کپتاگون و ارتباط کپتاگون با داعش می پردازیم.

 

کپتاگون چیست و چرا خطرناک است؟

کپتاگون، ماده مخدری محرک و اعتیادآور است که از ترکیب آمفتامین و تئوفیلین ساخته شده و به دلیل اثرات روانی و جسمی خطرناک، از جمله افزایش خشونت و وابستگی شدید، در خاورمیانه و به‌ویژه در میان گروه‌های تروریستی مانند داعش، شهرت دارد.

کپتاگون (Captagon) یا فنتیلین، یک ماده مخدر محرک است که در دهه ۱۹۶۰ به‌عنوان دارویی برای درمان اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی (ADHD) و نارکولپسی تولید شد. این ماده از ترکیب آمفتامین (محرک سیستم عصبی مرکزی) و تئوفیلین (مشتق کافئین با خاصیت انرژی‌زا) ساخته شده و به‌صورت قرص عرضه می‌شود. اگرچه در ابتدا کاربرد پزشکی داشت، اما به دلیل خاصیت اعتیادآور قوی، از دهه ۱۹۸۰ در بسیاری از کشورها ممنوع شد. امروزه کپتاگون به‌صورت غیرقانونی تولید و به‌عنوان ماده مخدر تفننی یا برای افزایش توان رزمی در جنگ‌ها استفاده می‌شود.

تاریخچه کپتاگون

کپتاگون در سال ۱۹۶۱ توسط شرکت داروسازی آلمانی Degussa AG به‌عنوان جایگزینی برای آمفتامین و مت‌آمفتامین معرفی شد. در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، این دارو برای درمان افسردگی و برخی اختلالات روانی به کار می‌رفت، اما به دلیل عوارض جانبی شدید و اعتیادآوری، استفاده پزشکی آن متوقف شد. امروزه نسخه‌های تقلبی کپتاگون، که اغلب حاوی ترکیبات ارزان‌تری مانند کافئین، کینین و پاراستامول هستند، در بازار سیاه رایج‌اند.

 

کپتاگون در ایران

در ایران، کپتاگون به‌عنوان یک ماده مخدر نوظهور شناخته می‌شود که به دلیل قیمت پایین و دسترسی آسان، در حال گسترش است. گرچه هنوز گزارش‌های رسمی از مصرف گسترده آن در ایران وجود ندارد، اما نزدیکی جغرافیایی به کشورهای تولیدکننده مانند عراق و سوریه، خطر ورود این ماده را افزایش داده است. متخصصان اعتیاد هشدار می‌دهند که با افزایش قیمت مواد مخدر سنتی مانند تریاک، برخی مصرف‌کنندگان ممکن است به کپتاگون روی آورند. به دلیل مرزهای مشترک با عراق، که اخیراً به‌عنوان یکی از مراکز تولید کپتاگون شناخته شده، احتمال قاچاق این ماده به ایران بالاست. برخی پزشکان و کارشناسان اعتیاد در ایران، از افزایش مصرف مواد روان‌گردان مانند کپتاگون ابراز نگرانی کرده‌اند.

ستاد مبارزه با مواد مخدر و نیروی انتظامی در حال آموزش نیروهای مرزی برای شناسایی و جلوگیری از ورود کپتاگون هستند.

 

عوارض قرص کپتاگون

مصرف کپتاگون اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت متعددی بر جسم و روان دارد که می‌تواند زندگی فرد و اطرافیانش را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این عوارض بسته به میزان مصرف، جنسیت، وزن و مدت استفاده متفاوت است.

عوارض کوتاه‌مدت مصرف کپتاگون

• سرخوشی و افزایش انرژی: کپتاگون با افزایش دوپامین در مغز، حس شادابی و انرژی کاذب ایجاد می‌کند.
• بی‌خوابی: مصرف‌کنندگان ممکن است ساعت‌ها یا حتی روزها بدون نیاز به خواب بیدار بمانند.
• افزایش ضربان قلب و فشار خون: این ماده می‌تواند باعث تپش قلب و فشار خون بالا شود که خطر سکته را افزایش می‌دهد.
• تحریک‌پذیری و پرخاشگری: کپتاگون می‌تواند رفتارهای خشن و غیرقابل کنترل را تحریک کند.

عوارض بلندمدت ماده مخدر کپتاگون

• اعتیاد شدید: وابستگی جسمی و روانی به کپتاگون به سرعت ایجاد می‌شود و ترک آن دشوار است.
• مشکلات قلبی‌عروقی: مصرف مداوم می‌تواند به آریتمی قلبی، سکته قلبی و مغزی منجر شود.
• اختلالات روانی: پارانویا، روان‌پریشی، افسردگی و کاهش توانایی‌های شناختی از جمله عوارض روانی هستند.
• آسیب‌های مغزی غیرقابل بازگشت: مصرف طولانی‌مدت می‌تواند به ساختار مغز آسیب دائمی وارد کند.
• مصرف کپتاگون نه‌تنها به سلامت جسمی و روانی آسیب می‌رساند، بلکه پیامدهای اجتماعی و قانونی جدی نیز به دنبال دارد.
• انزوای اجتماعی: اعتیاد به کپتاگون می‌تواند روابط خانوادگی و اجتماعی را تخریب کند.
• کاهش عملکرد: مصرف‌کنندگان در محیط کار یا تحصیل دچار افت شدید عملکرد می‌شوند.
• افزایش جرم و جنایت: رفتارهای خشن ناشی از مصرف کپتاگون می‌تواند به جرایم خطرناک منجر شود.

 

قیمت قرص کپتاگون

قیمت کپتاگون به دلیل تولید غیرقانونی و دسترسی آسان در بازار سیاه، نسبت به سایر مواد مخدر مانند کوکائین پایین‌تر است، که آن را به گزینه‌ای جذاب برای قاچاقچیان و مصرف‌کنندگان تبدیل کرده است. در خاورمیانه، قیمت هر قرص کپتاگون بسته به منطقه و کیفیت بین ۱ تا ۲۰ دلار متغیر است.  در کشورهای حاشیه خلیج فارس، مانند عربستان سعودی، قیمت‌ها ممکن است بالاتر باشد، اما در مناطقی مانند سوریه و لبنان، به دلیل تولید محلی، ارزان‌تر است. البته قرص‌های تقلبی با مواد ارزان‌تر قیمت پایین‌تری دارند.

 

کپتاگون و سوریه

سوریه به‌عنوان بزرگ‌ترین مرکز تولید کپتاگون در جهان شناخته می‌شود و حدود ۸۰٪ از تولید جهانی این ماده را به خود اختصاص داده است. این کشور از زمان جنگ داخلی به کانون تولید و قاچاق این ماده تبدیل شده و بندر لاذقیه به‌عنوان یکی از مسیرهای اصلی صادرات آن شناخته می‌شود.  تولید و قاچاق کپتاگون توسط شبکه‌های وابسته به حکومت اسد، یکی از راه‌های دور زدن تحریم‌ها و تأمین مالی این رژیم بوده است.

انبارهای عظیم کپتاگون در تاسیسات نظامی و کارگاه‌های مخفی کشف شده بود. تجارت کپتاگون میلیاردها دلار درآمد برای گروه‌های مسلح و برخی مقامات سوری ایجاد کرده بود.  کشورهای حاشیه خلیج فارس، به‌ویژه عربستان سعودی، مقصد اصلی این قرص‌ها هستند.

چرا داعش کپتاگون مصرف می کرد؟

برای درک کامل منشأ این سیل قاچاق، به موضوع کپتاگون سوریه و کپتاگون داعش بپردازیم. پس از جنگ داخلی سوریه، این کشور به بزرگ‌ترین تولیدکننده جهانی کپتاگون تبدیل شده است. تولید این ماده در آزمایشگاه‌های مخفی در مناطق تحت کنترل دولت اسد و همچنین توسط گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به آن، به یک صنعت چند میلیارد دلاری تبدیل شده است.

کپتاگون به دلیل اثرات محرک و توانایی کاهش ترس و افزایش خشونت، به «شجاعت شیمیایی» یا «قرص جهادی» در میان گروه‌های تروریستی مانند داعش شهرت دارد. گزارش‌ها نشان می‌دهد که جنگجویان داعش پیش از عملیات‌های جنگی یا انتحاری از این ماده برای افزایش توان رزمی و سرکوب احساسات انسانی استفاده می‌کنند.

گروهک تروریستی داعش نیز در اوج قدرت خود از تولید و قاچاق این ماده به عنوان یک منبع درآمد اصلی برای عملیات‌های تروریستی استفاده می‌کرد. گزارش‌ها حاکی از آن است که به جنگجویان داعش قبل از عملیات‌های انتحاری، قرص‌های کپتاگون داده می‌شد تا احساس خستگی و ترس نکنند و بتوانند ساعت‌ها بجنگند.

دلایل مصرف کپتاگون توسط داعش

• افزایش خشونت: کپتاگون احساس ترس و ترحم را از بین می‌برد و جنگجویان را به انجام جنایات وحشیانه ترغیب می‌کند.
• حفظ روحیه جنگی: این ماده به جنگجویان کمک می‌کند تا بدون خستگی و برای مدت طولانی بجنگند.
• منبع درآمد: داعش از طریق تولید و قاچاق کپتاگون، بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های خود را تأمین می‌کند.

 

چطور کپتاگون را ترک کنیم؟

ترک کپتاگون به دلیل وابستگی شدید جسمی و روانی، نیازمند رویکردی جامع و حرفه‌ای است.  سم‌زدایی ترک اعتیاد تحت نظارت متخصصان  اولین پله برای ترک کپتاگون است. سم زدایی زیر نظر پزشک متخصص ترک اعتیاد و در کلینیک های مجهز به بیمار کمک می کند درد جسمانی و احساسات ناخوشایند کمتری را متحمل شود. خستگی، خماری، درد عضلانی، بی خوابی و بی قراری از مهمترین علائم ترک است که در مرکز ترک اعتیاد طلوعی دوباره با تجویز داروهای حمایتی به کمترین حد ممکن می رسد.

در دوره درمان علاوه بر سم زدایی و ترک فیزیکی جلسات روان‌درمانی و مشاوره برای مدیریت وابستگی روانی و اصلاح رفتار های خشونت آمیز به فرد کمک می کند کنترل روانی خود را به دست بگیرد. برنامه‌های ورزشی و تغذیه‌ای نیز می تواند تا حد زیادی کمک به بازسازی جسم و بهبود سلامت جسمی و روانی داشته باشد.

برخی از متدهای جدید درمانی مانند درمان اعتیاد با نورفیدبک به بیمار کمک می کند تا در زمان کمتر، پیشرفت بیشتری در ترک اعتیاد و درمان عوارض ناشی از آن داشته باشد. تی ام اس به بیمار کمک می کند برخی از عوارض ترک مانند افسردگی را سریعتر درمان نماید.

 

سخن آخر

ماده مخدر کپتاگون اگرچه در گذشته مصارف پزشکی داشته اما به دلیل اثرات محرک و اعتیادآور، تهدیدی جدی برای سلامت و امنیت جوامع است. در ایران، خطر ورود این ماده به دلیل نزدیکی به مناطق تولیدکننده بالا است و آگاهی‌بخشی عمومی برای پیشگیری ضروری است.

ارتباط کپتاگون با گروه‌های تروریستی مانند داعش و تولید گسترده آن در سوریه، پیچیدگی‌های این بحران را نشان می‌دهد. برای جلوگیری از گسترش مصرف و عوارض آن، آموزش، نظارت مرزی و برنامه‌های ترک اعتیاد حرفه‌ای ضروری هستند. اگر شما یا عزیزانتان با این ماده درگیر هستید، همین حالا برای درمان با ما تماس بگیرید. بهترین کلینیک ترک اعتیاد تهران طلوعی دوباره با تجهیزات پیشرفته و با استفاده از کادر درمانی مجرب در طول تمام مراحل ترک در کنار شما هستند تا تجربه ترک اعتیاد با کمترین درد و خماری را داشته باشید.